Oktyabrın 24-də Nizami Gəncəvi adına Milli Azərbaycan Ədəbiyyatı Muzeyində görkəmli şair və dramaturq Hüseyn Cavidin anadan olmasının 140-cı ildönümünə həsr edilmiş “Əbədi hürriyyətin şairi” mövzusunda elmi sessiya keçirilib.

AZƏRTAC xəbər verir ki, tədbirdə Hüseyn Cavidin həyat və fəaliyyətinə həsr olunmuş sərgi nümayiş etdirilib.

Tədbiri muzeyin baş direktoru akademik Rafael Hüseynov açaraq Azərbaycan ədəbiyyatının görkəmli nümayəndəsi, mütəfəkkir şair və dramaturq Hüseyn Cavidin keşməkeşli ömür yolundan, zəngin yaradıcılığından söz açıb. Rafael Hüseynov bildirib ki, Azərbaycan ədəbiyyatı tarixinə işıqlı səhifələr yazmış Cavid bütün ədəbi fəaliyyəti boyu həqiqəti, insanpərvərliyi və gözəlliyi tərənnüm edib. Yalnız Azərbaycan deyil, dünya ədəbiyyatının ən müstəsna simaları sırasında yer alan böyük Hüseyn Cavid öz aqibətini də, gələcək taleyini də öncədən görürdü və bunu misralarında da əks etdirib.

“O yalnız olanları yazmırdı, olacaqları da əvvəlcədən qələmə alırdı, millətin inkişafı yolunu da qabaqcadan müəyyənləşdirərək şeirə çevirirdi”, - deyə akademik R.Hüseynov qeyd edib.

Akademik özünü “Səma şairi” adlandıran Hüseyn Cavidin Göydə bərq vuran ulduzlar kimi hər zaman Azərbaycan ədəbiyyatı içərisində parladığını qeyd edib. Rafael Hüseynov ədibin sənətkar taleyinin faciəvi olmasını təəssüf hissi ilə bildirərək əlavə edib ki, faciələr yazan, özü faciələrlə üzləşmiş şair 1937-ci ildə, yaradıcılığının ən parlaq çağında, Azərbaycan ədəbiyyatına böyük bəhrələr verdiyi bir zamanda repressiyaya uğrayıb: “Hüseyn Cavid və bir sıra digər Azərbaycan ədibləri 1956-cı il, bəraət mövsümünə qədər yasaq adlar, yasaq əsərlər sırasında qalıblar. Onların adlarını çəkmək, əsərlərini səhnəyə gətirmək, şeirlərini oxumaq qadağan edilib. Bəraətlər dalğasından sonra bir çox digər şairlər kimi, Hüseyn Cavidin də üzərindən “xalq düşməni” dalğası götürülüb və onun xalqa qayıdışı başlayıb”.

Akademik Rafael Hüseynov görkəmli ədibə münasibətdə bu qayıdışın tam bir qayıdış olmadığını və yalnız 100 yaşının tamamında, 1982-ci ildə Azərbaycan xalqının ümummilli lideri Heydər Əliyevin mühüm xidmətləri sayəsində Cavidin 100 yaşının qeyd edilməsi üçün proqramın tərtib olunduğunu deyib. Muzeyin baş direktoru bu proqramın həmin dövrdə Hüseyn Cavidə münasibətdə haqsızlığın davam etməsi, onun xalqa qayıdışına ehtiyac olması zərurətindən irəli gələrək tərtib edildiyini diqqətə çatdırıb. Akademik əlavə edib ki, məhz Heydər Əliyevin qətiyyəti sayəsində Cavidin nəşini Azərbaycana gətirmək mümkün olub, dahi şair doğma Naxçıvanda torpağa tapşırılıb. Rafael Hüseynov görkəmli ədibin məqbərəsinin də illər sonra yenə Ulu Öndərin qətiyyəti sayəsində ucaldıldığını, Cavidin pərən-pərən düşmüş, hərəsi bir məzarda torpağa tapşırılmış ailə üzvlərinin də həmin məqbərədə qovuşduğunu bildirib.

Dahi lider Heydər Əliyevin Cavidin bütün yaradıcılığının Azərbaycana yenidən qayıtması üçün də üfüqlər açdığını xatırladan R.Hüseynov ədibin bir çox çap olunmayan əsərlərinin bundan sonra işıq üzü gördüyünü, səhnələrə gətirilməmiş əsərlərinin tamaşaya qoyulduğunu diqqətə çatdırıb.

“Görkəmli şəxsiyyət Hüseyn Cavidin 140 yaşı onun böyük ömrünün yalnız bir parçasıdır”, - deyən Rafael Hüseynov bütövlükdə Azərbaycan xalqına qayıtmış Cavidin yolunun əsrlərcə davam edəcəyinə, görkəmli ədibin bir ulduz kimi bütün Azərbaycan gerçəkliyində, gələcək boyunca parlayacağına əminliyini ifadə edib.

Tədbirdə muzeyin elmi katibi filologiya üzrə fəlsəfə doktoru Nuranə Əsədullayeva “Ömür kitabı – “Azər”, Yeni və müasir dövr Azərbaycan ədəbiyyatının tədqiqi və təqdimi şöbəsinin böyük elmi işçisi, filologiya üzrə fəlsəfə doktoru Göyərçin Mustafayeva “Milləti, vətəni ucaldan şairlər”, Mədəni irs və mənbəşünaslıq şöbəsinin əməkdaşı Ülviyyə Həsənova “Hüseyn Cavid yadigarları” mövzularında məruzə ilə çıxış ediblər